Hypercholesterolemie

Cholesterol is een natuurlijk vet, dat een aantal essentiële functies uitoefent in ons lichaam, onder meer in de stofwisseling, als uitgangsstof voor de opbouw van galzuren, vitamine D en verschillende hormonen en als bestanddeel van onze celwanden. Om ervoor te zorgen dat cholesterol voldoende hoeveelheden voorhanden is, maakt onze lever zelf ongeveer één tot twee gram cholesterol per dag aan. Belangrijke bronnen in onze voeding zijn onder meer vette kaas, vleeswaren, chocolade, vlees, koekjes, gebakjes, eigeel, orgaanvlees, slagroom en boter. Men maakt bovendien een onderscheid tussen LDL-cholesterol – ook wel “slechte cholesterol” genoemd – en HDL of “goede cholesterol”.

Cholesterol lost niet op in bloed, dus moet het getransporteerd worden LDL en HDL zijn cholesteroltransporters. LDL-cholesterol voert cholesterol aan naar onze weefsels. HDL-cholesterol helpt het teveel aan cholesterol verzamelen en voert het af naar de lever, waar het afgebroken wordt. Het overschot of te veel aan cholesterol, dat door onze cellen niet wordt opgenomen en ook niet wordt afgevoerd, kan zich opstapelen aan de binnenwand van onze bloedvaten. Dit proces kan schadelijk worden en in de loop der tijd een trombose of embolie veroorzaken.

Een te hoge cholesterol wordt dan ook terecht beschouwd als risicofactor voor hart en bloedvaten. Andere risicofactoren zijn onder meer hoge bloeddruk, suikerziekte, overgewicht en roken.

• De streefwaarden voor cholesterol
• totale cholesterol minder dan 190mg/dl
• LDL-cholesterol minder dan 115mg/dl
• HDL-cholesterol meer dan 40mg/dl voor mannen, meer dan 50mg/dl voor vrouwen

Vervang producten met verzadigd vet door producten met onverzadigd vet of magere producten

• Kies (dieet)halvarine, olie en vloeibare bak- en braadproducten in plaats van roomboter, harde margarines en bak- en braadproducten.
• Kies mager vlees en magere vleeswaren (zoals rookvlees of rosbief) in plaats van vet vlees en vette vleeswaren zoals worst, salami en spek.
• Kies 20+ kaas, 30+ kaas of magere smeerkaas in plaats van volvette kaas (48+ en 60+ kaas, roomkaas).
• Kies magere of halfvolle melk en melkproducten in plaats van volle melk en melkproducten.
• Kies verstandige tussendoortjes in plaats van snacks, taart, koeken/koekjes, cake, chocolade enz.

Wees matig met cholesterolrijke producten. Eet daarom zo min mogelijk lever (hooguit eens in de twee weken), nier, paling of garnalen en eet niet meer dan drie eieren per week (liever minder).

Vetten zijn opgebouwd uit vetzuren. Naargelang hun structuur onderscheiden we:

• verzadigde vetzuren
• mono-onverzadigde vetzuren
• poly-onverzadigde vetzuren

Verzadigde vetten

Verzadigde vetten doen het bloedcholesterolgehalte stijgen. Deze vetzuren werken het ontstaan van aderverkalking (atheroscle­rose) in de hand. Hierdoor krijgen het hart, de nieren, de ogen en de onderste ledematen onvoldoende bloed.

Mono onverzadigde vetten

Mono-onverzadigde vetten hebben een gunstige invloed op de bloedcholesterol. Zij komen vooral in olijf-, koolzaad- en aardnootolie voor.

Poly onverzadigde vetten

Poly-onverzadigde vetten verlagen het bloedcholesterolgehalte. Deze vetten vinden we vooral in plantaardige oliën (uitgezonderd palm- en kokosolie) en visvetzuren.

• Eet twee- à driemaal per week vis (waarvan 1 à 2 maal per week vette vis).
• Eet twee- à driemaal per week gevogelte.
• Ideale vleesvervangers zijn quorn en sojaproducten zoals tofu.
• Eet maximaal twee à drie eidooiers per week.
• Eet maximaal eenmaal om de veertien dagen orgaanvlees (zoals rundslever).
• Eet maximaal eenmaal om de veertien dagen schaaldieren.
• Bereidings- en smeervetten zijn rijk aan onverzadigde vetten (zie de productinformatie die u afzonderlijk krijgt).
• Het gebruik van olijfolie of arachideolie wordt aanbevolen.
• Eet maximaal eenmaal per week frieten of gefrituurde bereidingen.

1. Magere vissoorten
   kabeljauw, rog, pladijs, wijting, dorade, koolvis, roodbaars, snoekbaars, tarbot, leng, tong, zeeduivel, griet, schartong
2. Vette vissoorten
   Zalm, heilbot, tonijn, sardienen, haring, makreel
3. Halfvette vissoorten
   Forel
4. Schaaldieren
   Krab, kreeft, garnalen
5. Schelpdieren
   Mosselen, oesters
6. Gevogelte
   Kip, kalkoen, Struisvogel
7. Wild
   Hert, ree, fazant, patrijs, wild konijn, everzwijn
8. Mager vlees
   Rund, kalf, mager varkensvlees (gebraad, mignonette, ontvette ham), paard
9. Magere vleeswaren
   Rosbief, kalfsgebraad, tong, magere filet americain, paardenfilet, rundfilet, ontvette ham, varkensgebraad

Omega -3 vetzuren zijn belangrijk voor het behoud van een gezond hart en bloedvaten. Ze hebben een gunstige invloed op de triglyceriden.

Extract van rode gist rijst: de monacoline K in rode gist rijst helpt bij het stabiliseren van normale niveaus van cholesterol in het bloed.